Ik ben een doetje
17/11/2019 - 16:37
Michaëls pleidooi voor het midden, een genuanceerd verhaal over oorzaken en problemen in onze samenleving.
Nee, ik zit niet met een minderwaardigheidscomplex of met een ver doorgedreven vorm van strengheid voor mezelf. Het is het oordeel van Dirk de Wachter (de bekende psychiater en systeemtherapeut) en wie ben ik om hem tegen te spreken…
Oké, hij zei het niet persoonlijk tegen mij, maar tegen psychotherapeuten in het algemeen: “Psychotherapeuten horen wat er gebeurt in de wereld en zeggen te weinig dat deze wereld een probleem heeft.” Hij ziet onze cliënten als kanaries in de kolenmijn. Lees via de link onderaan het volledige artikel.
Diezelfde ‘kanaries in de kolenmijn’ kwam ik tegen in een artikel uit Knack waar het inzetten van mindfulness op de werkvloer nogal op de korrel genomen werd. Vanuit de optiek: eerst worden mensen uitgeperst en dan krijgen ze een doekje voor het bloeden in de vorm van mindfulness-training. Mensen die een burn-out krijgen zijn op die manier een symptoom van een systeem dat zijn limieten bereikt heeft.
Misschien heeft Dirk de Wachter gelijk. Misschien moeten wij psychotherapeuten de spreekbuis zijn van onze cliënten en vaker aangeven waar het fout loopt in deze samenleving, in het systeem.
Ja, ik zie mensen die op kosten van de werkgever naar de psycholoog mogen gaan om te ‘leren omgaan’ met hun problemen. Vergeten wordt dan wel eens dat die werknemers écht in ziekmakende werkomstandigheden zitten (onduidelijk werk, werkplekken met te veel prikkels, pestsituaties,… ). De individuele mens naar de psycholoog sturen is in die situatie natuurlijk veel gemakkelijker dan de context aan te pakken. Deontologisch zijn daar echter vraagtekens bij te plaatsen.
Ja, ik zie mensen die zich laten vangen door de ‘facebook-illusie’. Ze hebben heel hoge verwachtingen op gebied van werk, relatie, vriendschappen, sport, gezonde voeding, persoonlijke ontwikkeling,… en rijden zich hopeloos vast in ‘the gap between’ verwachting en realiteit. De illusie dat alle anderen hun leven wel perfect op de rails hebben…
Dat mag wel eens gezegd worden. Tegelijkertijd is het ook zo ongelooflijk moeilijk. Ik vind het niet makkelijk om dé oorzaak, dé problemen van de wereld te benoemen omdat ik dé oorzaak simpelweg niet ken.
Heel vaak is het een genuanceerd verhaal met een combinatie van factoren. En laat nu net dat het verhaal zijn dat deze samenleving niet graag hoort. Het is té genuanceerd. Het lijkt wel alsof we zijn vergeten dat het midden nog bestaat (dank u Stef Bos voor deze zin :-)).
Misschien moeten wij als psychotherapeuten dat genuanceerd verhaal blijven verkondigen. En laat ons af en toe maar (mee) kwaad zijn op het systeem, maar laat ons tegelijkertijd ook geloven dat mensen, ja zelfs individuele mensen, in staat zijn om het systeem te veranderen of keuzes te maken die passen bij hun eigen leven in plaats van bij het systeem.
Ik zie vaak dat mijn cliënten die moed hebben. Ik kan er enkel ontzag voor hebben, maar ik ben dan ook een doetje…
~Michaël~
Lees het artikel van Dirk de Wachter.